Seaport Commuter Service

Lijndienst

In 1969 werd de NV Nationaal Vliegtuigbeheer te Rotterdam opgericht en werd het plan bekend gemaakt voor de start van een lijndienst tussen Amsterdam -Rotterdam - Sloe (Midden-Zeeland) - Gent en Lille. Deze dienst werd direct aangevraagd en zou worden uitgevoerd met een 2 motorige Dornier Do.28D Skyservant welk plaats biedt aan 10 personen.

De dienst zou worden opgestart met de opening van het nieuwe vliegveld Midden-Zeeland in juni 1970. Zowel de Nederlandse als Franse luchtvaart autoriteiten gaven al snel toestemming voor deze nieuwe dienst. De Belgische autoriteiten gaven geen toestemming om Gent mee te nemen in deze nieuwe dienst, ter bescherming van het verlieslijdende Sabena.

Van de nieuwe luchtlijn werd veel verwacht. Noord Frankrijk had een hoge levensstandaard, watersport was erg in trek en mensen trekken daarbij naar het gebied waar watersport mogelijk is, Midden Zeeland. De Franse industrie gaf daarbij aan dat Lille geen verbinding met het noorden bezat en ook vanuit de Nederlandse industrie werd positief gereageerd op de nieuwe dienst. Daarnaast bood de verbinding met Schiphol de mogelijkheid op directe internationale verbindingen.

De lijndienst werd gestart volgens onderstaand schema, gevlogen werd van maandag t/m vrijdag.

PH-KLF Dornier Do-28D Skyservant voorzien van Flashband Flight en Seaport opschriften                                (Wim Zwakhals, Rotterdam, 3 mei 1970)

Naast de Dornier Do.28D werd ook de nieuw aangeschafte Britten Norman BN-2A Islander PH-NVA ingezet. In oktober 1970 werd het vliegnummer SP veranderd in ZX, daar het SP nummer bij de Belgische verkeersleiding te veel verwarring gaf met de vluchten van Seaboard World. Met ingang van de winterdienstregeling op 19 oktober werden het aantal vluchten per dag teruggebracht en werd op Midden-Zeeland alleen op verzoek geland. Begin 1971 werd een uitbreiding van de lijn aangevraagd naar Leeuwarden. Het Ministerie van Defensie, waaronder het vliegveld ressorteert, gaf echter geen toestemming om deze dienst per 1 april te starten.

Met ingang van de zomerdienst per 27 april 1971 verviel de vlucht op Amsterdam op woensdag en vrijdag. Met ingang van 1 oktober 1971werden alle lijndienstvluchten gestaakt. De proefperiode van 15 maanden werd daarbij afgesloten. Na een goed jaar proefdraaien bleek het project niet aan de verwachtingen te voldoen. Het aantal mensen dat van het vliegveld Midden-Zeeland gebruik maakte als tussenstation was minimaal. De dienst kende een slechte bezetting waarbij soms kleinere toestellen werden ingezet zoals de Cessna P206 KFF, de Piper Pa-30 Twin Commanche PH-ATV en zelfs een maal de Fairchild F-24R Argus PH-NDL. De dienst kende naast een slechte bezetting daarbij ook een grote uitval van vluchten Van 6 juli 1970 tot en met 30 september 1971 werden er 1081 diensten gevlogen en vielen 533 vluchten uit.

Naast het uitvoeren van de lijndienst werden onder NV Nationaal Vliegtuigbeheer ook de rondvluchten op Rotterdam, uitgevoerd door Flashband Flight ondergebracht. De NV Nationaal Vliegtuigbeheer was eigenaar van de vliegtuigen. De piloten werden "gehuurd" van het rondvluchtenbedrijf Flashband. Directeur van Flashband was de oud-verkeersvlieger Klusman. Zowel Flashband als Nationaal Vliegtuigbeheer ressorteerde als dochter ondernemingen onder de Industriele Participatiemaatschappij, kortweg IPAM, met als directeur en enige aandeelhouder V.B.Feteres. Met de opening van vliegveld Midden-Zeeland werden ook de rondvluchten vanaf dit veld verzorgd. Daarnaast werden er lesvluchten uitgevoerd. Dit leidde er toe dat per 2 oktober 1969 de Fairchild F.24R Argus PH-NDL van Flashband Flight werd overgeschreven op naam van Nationaal Vliegtuigbeheer en de PH-KLF Do.28D Skyservant, PH-KFF Cessna P206 Super Skylane en de PH-KUF Beagle B.12 Pup van het IPAM Technisch Bedrijf overgeschreven werden op de nieuwe onderneming. De PH-KLF en PH-KFF vlogen hierbij al bij Flashband Flight. Aanvullend werd bij de Dornier en de Cessna de naam Seaport op de staart/ staartvin aangebracht.

De Do.28D Skyservant werd naast de rondvluchten eveneens aangeboden voor charters, zoals van 24 april t/m 3 mei 1970 voor een dagretour naar de Hannover Luchtvaartshow, 8.20 uur heen, 17.00 uur terug voor een prijs van fl 155,-. Charters werden er in 1970 o.a. uitgevoerd naar Calais.

Mede voor de uitvoering van de nieuwe lijndienst werd een Britten Norman BN-2A Islander aangekocht, welke in volledige nieuwe kleuren als G-AXPY op 12 juni 1970 werd afgeleverd. Nationaal Vliegtuigbeheer werd daarbij gelijk de vertegenwoordiger in Nederland voor Britten Norman en Westland Helicopters.

De Beagle Pup PH-KUF werd gebruikt voor lesvluchten. Gevlogen werd vanaf Rotterdam, maar ook vanaf Ameland waarbij op 21 augustus 1970 een harde landing werd gemaakt. Het onderstel werd daarbij beschadigd en de Beagle Pup werd voor reparatie naar Woensdrecht gebracht. Daar stond het toestel enige tijd in afwachting van de afwikkeling van de verzekering.

Op 30 augustus 1970 werden er met de BN-2A Islander rondvluchten verzorgd op Midden-Zeeland. Tijdens een van deze vluchten vloog de BN-2A Islander boven het Veerse Meer een mistbank in, vervolgens raakte de piloot gedesorienteerd waarbij veel hoogte werd verloren. Toen het vliegtuig 15 seconden later op een hoogte van 50 meter uit de mistbank kwam, had het toestel een zo danige helling naar beneden, dat tijdig herstel tot een normale vlucht niet meer mogelijk was. Het vliegtuig raakte met de rechter vleugeltip de grond, de vleugel brak af en de tanks scheurden. Het toestel kwam tot stilstand en brandde uit. De piloot en twee passagiers kwamen hierbij om het leven, de andere acht inzittenden raakten gewond. Nationaal Vliegtuigbeheer wees de vlieger als schuldige aan (gebrek aan blind vlieg ervaring). Klusman nam het voor de vlieger op en verweet juist Nationaal Vliegtuigbeheer grove nalatigheid door het niet beschikbaar stellen van meteo informatie op Midden-Zeeland, niet aanwezigheid van een brandstofpomp waardoor met volle tank vanaf Rotterdam gevlogen moest worden. Kort na de ramp werd Klusman afgezet als directeur van Flashband. Motief gebrek aan loyaliteit.

Als vervanger van de BN-2A Islander werd een een jaar oude Dornier Do.28D Skyservant D-IDWM (c/n 4023) gehuurd van de fabriek. Daar dit toestel niet onder zijn Duitse registratie op de lijndienst mocht vliegen, werd de Nederlandse registratie PH-NVB aangevraagd en op 10 september 1970 ingeschreven. De Dornier Do.28D PH-KLF vertrok in mei 1971 naar de fabriek voor groot onderhoud en als vervanger werd de Do.28D Skyservant D-IBYR (c/n 4006) van Dornier gehuurd, welke op 14 mei 1971 t/m 22 september 1971 werd ingeschreven als de PH-NVC.

In september 1971 werd gestopt met de lesvluchten op de Beagle Pup waarbij de PH-KUF die maand naar Engeland vertrok als de G-AZGF. De Fairchild F.24R PH-NDL vertrok op 12 mei 1972 vanaf Rotterdam en werd verkocht aan T.R. v/d Meulen.

Na het stoppen van de lijndienst bleven beide Dorniers nog niet dienst tot dat de Dornier Do.28D PH-KLF verkocht werd en op 14 november 1972 werd verkocht in Mozambique als CR-ANV aan de staatsfirma G.P.Z. De Cessna P206 Super Skylane PH-KFF bleef mede de rondvluchten vanaf Rotterdam verzorgen en werd op 23 mei 1973 op naam gezet van Seaport Aviation. Als laatste toestel op naam van Nationaal Vliegtuigbeheer vertrok de Do.28D PH-NVB op 4 augustus 1975 naar de fabriek als D-IDWM.

PH-KFF Cessna P206 Super Skylane Seaport                                                                                                       (Wim Zwakhals, Rotterdam, 1971)

Seaport Commuter Service vlootlijst

PH-NVC Do.28D Skyservant Seaport voor enige maanden gehuurd in 1971                                    (Wim Zwakhals, Rotterdam, 17 mei 1971)

bronnen: Airnieuws archieven, Herman Dekker, Nederlands register en ongevallen.

Wim Zwakhals, september 2020